Anasayfa
Sınav Sistemi
Üniversite Sınav Sistemi / Sınav Türleri

Ünİversİte Sınav Sİstemİ / Sınav Türlerİ

ÜNİVERSİTE SINAV SİSTEMİ ( YGS, LYS ve YÖS )

YGS-LYS sistemi 2 aşamalı sınavlardan oluşan bir sistemdir. İlk aşama sınavı YGS, 1 oturum, İkinci aşama LYS, 5 oturumda yapılmaktadır.

 

KATSAYI UYGULAMASI VE OBP HESAPLANMASI

Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) Değer Aralıkları 250-500 puandır.

OBP, Türkiye geneli değerlendirmeye esas alınarak, ortaöğretim bitirme notları (100 üzerinden diploma puanı) 5 ile çarpılarak Ortaöğretim Başarı Puanına (OBP) dönüştürülmektedir.

Böylece: 50 olan en düşük diploma puanı için OBP 250 olurken, 100 olan en yüksek diploma puanı için de OBP 500 olmaktadır.

50’nin altında olan diploma puanları 50 olarak değerlendirmeye alınmaktadır. Daha sonra bu OBP, herkes için tek katsayı olarak kullanılan 0.12 katsayısı ile çarpılarak okuldan gelecek net puan hesaplanmaktadır.

Sonuçta en düşük puanlara sahip bir öğrenciye okuldan 30 (0.12 x 250 =30) puan gelirken en yüksek puanlara sahip bir öğrenciye okuldan 60 (0.12 x 500 = 60) puan gelmektedir. Yani okul puanları hesaplanırken herkes için tek katsayı kullanılmakta, tüm öğrencilerin OBP’si 0.12 katsayısı ile çarpılmaktadır.

Tercihler sonucu üniversitede bir bölüm kazanan ancak gitmeyen (Açık öğretimin kontenjansız bölümleri ve sınavsız geçişle bir yere yerleşenler hariç) öğrenciler o sene tekrar sınava girdiklerinde 0.12 OBP katsayısı yarı yarıya düşürülerek 0.06 ile çarpılmaktadır.

OBP sisteminde okul birincisine direkt 60 puan gelmez. Okul birincisi de olsa diploma puanı diğerleri gibi önce 5 ile çarpılarak, daha sonra çıkan sayı da 0.12 katsayısı ile çarpılarak puana dönüştürülmektedir.

Eski sistemde okul puanın etkisi %21 oranına (en fazla 80 net puan gelirken) çıkıyordu. Yeni sistemde ise bu etki en fazla %10 oranına (en fazla 60 puan gelmektedir) çıkabilecektir. Sonuç olarak okul puanın etkisi yarı yarıya azaltılmıştır.

 

YERLEŞTİRME PUANLARI NASIL HESAPLANMAKTADIR?

Yerleştirme puanları hesaplanırken, Ortaöğretim Başarı Puanı (OBP) 0,12 ile çarpılarak sınav puanlarına (YGS ve LYS puanları) eklenecektir. Y-YGS = YGS + (0,12 x OBP) Y-LYS-MF = LYS-MF + (0,12 x OBP) Y-LYS-TM = LYS-TM + (0,12 x OBP) Y-LYS-TS = LYS-TS + (0,12 x OBP) Y-LYS-DİL = LYS-DİL + (0,12 x OBP) YGS, LYS ve OBP puanların en büyük değeri 500 olduğu için, Anadolu Lisesi ve Fen Lisesi öğrencileri için Yerleştirme Puanının en büyük değeri: 500 + 60 (0,12 x 500) = 560 olacaktır.

 

1.AŞAMA

YÜKSEKÖĞRETİME GEÇİŞ SINAVI (YGS)

YGS her yıl Mart ayı içerisinde Pazar günü saat 10:00’da, tek oturum halinde yapılmakta ve tek kitapçık kullanılmaktadır. YGS’de toplam 160 soru sorulmakta ve süre 160 dakika olarak uygulanmaktadır. YGS’deki testlerden sorumlu olunan konular Ortak müfredata dayalı konular (6, 7, 8. sınıf ve Lise-1 konuları) olmaktadır. Yani tüm okul türleri ve alanlarda okutulan derslerle ilgili sorular sorulmaktadır. Sadece bazı derslerdeki konular Lise-10 ve Lise-11 ( Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük, Felsefe gibi) sınıfına aittir. YGS’de muhakeme gücü yüksek, yorum becerisini ölçmeye dayalı sorular sorulmaktadır. Özellikle son yıllarda genelde uzun paragraflar (daha çok Türkçe, Felsefe), şekle dayalı uzun yorum soruları (Coğrafya, Matematik, Geometri) gelebilmektedir. Yıldan yıla değişen belli oranlarda da bilgiye dayalı sorular gelmektedir.

 

YGS’DE DERSLERE GÖRE SORU SAYILARI :

Test Adı Dersler Soru Sayıları Türkçe Testi Türkçe + Dil Bilgisi 40 (5-7 Dil bilgisi)* Sosyal Bilimler Tarih Coğrafya Felsefe Din Kült. ve A.B. 15 12 8 5 Temel Matematik Matematik Geometri 40* (7-9 arası geometri) Fen Bilimleri-1 Fizik Kimya Biyoloji 14 13 13 *Türkçe testinde Dil Bilgisi’nden, Temel Matematik testinde Geometri’den ne kadar soru geleceği net olarak belli değildir. Dil Bilgisi’nden ortalama 5-6, Geometriden ortalama 7-9 soru gelmektedir.

 

YGS’ye KİMLER GİRECEK ?

YGS’ye ister 2 yıllık bir bölüm (Meslek Lisesi öğrencilerin sınavsız geçişle geçtiği 2 yıllık bölümler hariç), isterse 4 yıllık bir bölüm isteyen herkes girmek zorundadır. Yetenek sınavlarıyla bir bölüm kazanmak isteyen, polis meslek yüksek okuluna ve astsubaylık meslek yüksek okullarına başvurmak isteyen adaylar da YGS’ye girmek zorundadırlar. Açıköğretim bölümlerine (2 veya 4 yıllık) girmek isteyen adaylar da YGS’ye girmek zorundadırlar.

 

YGS PUANLARI NERELERDE VE NASIL KULLANILACAK ?

4 yıllık lisans programlarının bir kısmına 2 yıllık ön lisans bölümlerinin tamamına Astsubay meslek yüksekokullarına Polis meslek yüksekokuluna Özel yetenek bölümlerine YGS puanıyla başvurulmaktadır. YGS puanları 100-500 arasındaki ham puanlardan oluşmaktadır. Bu ham puana okul puanınız eklendiğinde en fazla 560 puan olmaktadır. Meslek Yüksekokulu ön lisans programlarını tercih edebilmek için -İlgili YGS Puan Türünde -En az 140 puan Açık öğretim lisans (4 yıllık) ve ön lisans (2 yıllık)programlarını tercih edebilmek için -İlgili YGS Puan Türünde -En az 140 puan Özel yetenek gerektiren lisans programlarına ön kayıt yaptırabilmek için -YGS Puan Türünde -En az 140 puan Yerleştirmede meslek lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen lisans programları ile Teknoloji, Sanat ve Tasarım, Turizm Fakülteleri Lisans programlarının M.T.O.K. kontenjanlarını tercih edebilmek için -İlgili YGS/LYS Puan Türünde -En az 180 puan Yerleştirmede meslek lisesi çıkışlı adaylara ek puan verilen programlar dışındaki lisans programlarını tercih edebilmek için -İlgili LYS puan türünde -En az 180 puan almak zorundasınız.

 

YGS TESTLERİNİN LYS PUANLARINA KATKISI NE KADAR?

YGS’deki testlerin LYS puan türlerinin hesaplanmasına etkisi en fazla %40 (*200 puan) olmaktadır. Yani YGS testlerinin MF, TM ve TS puan türlerinin her birine katkısı en fazla %40 dır.

* Uyarı: LYS Ham Puanları 100-500 puan arasında değişmektedir (Okul puanı da bu ham puanın üstüne eklenerek yerleştirme puanları ortaya çıkmaktadır). Bu ham puanın 200 puanı (yani YGS’nin %40 lık etkisi) YGS’den gelebilmektedir. YGS’den LYS puan türlerine katkı olarak alınacak bu 200 puan YGS testlerinden alınabilecek en yüksek katkıdır (yani %40 lık etkidir). Bu 200 puanının (yani %40 lık etkinin) alınabilmesi için YGS’de yer alan tüm soruları doğru yapmanız gerekmektedir. Diğer kalan 300 ham puan ise LYS testlerinden alınabilmektedir. Şimdi YGS testlerinin LYS’deki puan türlerinden biri olan MF–1 puan türüne getirdiği %40 lık etkiyi bir örnek göstererek açıklayalım. MF–1 Puan türünü oluşturan testlerin etkileri şöyledir: Türkçe % 11, Matematik % 26, Temel Matematik % 16, Geometri % 13, Sosyal Bilimler % 5, Fizik % 10, Fen Bilimleri % 8, Kimya % 6 Biyoloji % 5 Bu etkideki YGS Testlerinin dağılımı ve etkileri şöyledir: Türkçe %11 (YGS’de yer alan 40 Türkçe) Temel Matematik %16 (YGS'de yer alan 40 Mat–1) Sosyal Bilimler %5 (YGS'de yer alan 40 Sosyal Bilimler) Fen Bilimleri %8 (YGS'de yer alan 40 Fen Bilimleri) 11 + 16 + 5 + 8 = %40 Toplamda ortaya çıkan bu %40’ lık etki (yani 200 puan) YGS testlerinin getirebileceği en fazla etkidir. Bu %40 lık etkinin tamamını ancak YGS’deki tüm soruları doğru yapan alabilir. Yani siz YGS’deki soruları yaptıkça %40’ lık etkiden (200 puandan) pay almaktasınız. Bu pay alma olayını bir örnekle açıklayalım: Bir öğrenci YGS’deki Türkçe testinden (40 soru var) 20 soru yaparsa MF–1 puan türüne (YGS Türkçe testinin en fazla katkısı MF-1 puan türünde %11’dir) göre %5,5 lık bir katkıyı almış demektir. Aynı şekilde Temel Matematikten (40 soru var) 20 soru yaparsa MF–1 puan türüne (YGS Temel Matematik testinin en fazla katkısı MF-1 puan türünde %16’dir) göre %8 lik bir katkıyı almış olur. Bu örnekten anlaşılacağı üzere siz YGS’deki testlerde soruları yaptığınız oranda bu %40 lık dilimden pay alıyorsunuz. Önemli: LYS’de MF, TM ve TS olmak üzere 3 farklı LYS puan türü vardır. YGS testlerinin %40 etkisindeki testlerin katkıları puan türlerine göre değişmektedir. MF–1 puan türünde YGS Türkçe testinin katkısı %11, TM–3 puan türünde YGS Türkçe testinin katkısı %15, TS–2 puan türünde YGS Türkçe testinin katkısı %18’dir. Yani YGS’de yer alan testlerin LYS puan türlerine katkısı puan türüne göre değişmektedir.

 

YGS PUAN TÜRLERİ VE TESTLERİN PUAN TÜRLERİNE GÖRE KATKILARI

 

DİKKAT: YGS Barajı Olacak YGS’de BARAJI GEÇEMEYEN ÖĞRENCİLER İKİNCİ AŞAMA OLAN LYS’ye GİREMEYECEKLERDİR. ÖSYM YGS 2016 için baraj puanı 150'ye yükseltti. 

 

2.AŞAMA LİSANS YERLEŞTİRME SINAVI (LYS)

LYS 5 ayrı oturum halinde gerçekleştirilmektedir.. Her oturumda farklı bir sınav uygulanmaktadır. Dileyen aday tüm oturumlardaki sınavlara katılabilir. Öğrenciler girmek istedikleri bölümlere göre EN AZ İKİ LYS’ye katılmak zorundadır. YGS’de 180 barajı geçen herkes LYS’ye girebilir. Sorular Lise 10, Lise 11 ve Lise 12 ağırlıklı konulardan oluşmaktadır. Lise 9 konularından da az oranda soru gelmektedir. Soru tarzları da daha çok bilgiye dayalı sorulardır. 

LYS’ de YER ALAN TESTLER ve KAPSAMLARI

LYS-1 Matematik-2, Geometri

LYS-2 Fen Bilimleri-2 (Fizik, Kimya, Biyoloji)

LYS-3 Türk Edebiyatı, Coğrafya-1

LYS-4 Tarih, Coğrafya-2, Felsefe Grubu, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi

LYS-5 Yabancı Dil

LYS -1 (MATEMATİK-GEOMETRİ) 50 Matematik + 30 Geometri

50 Matematik sorusuna 75 dakika -30 Geometri sorusuna 60 dakika, Toplam 80 soruya 135 dakika süre verilmektedir. Matematik ve Geometri testleri için ayrı soru kitapçıkları ve ayrı süreler verilmekte, cevap kağıdı iki test için ortak olacak şekilde kullanılmaktadır.

LYS-2 (FEN BİLİMLERİ-2) 30 Fizik + 30 Kimya + 30 Biyoloji -30 Fizik sorusuna 45 dakika -30 Kimya sorusuna 45 dakika -30 Biyoloji sorusuna 45 dakika Toplam 90 soruya 135 dakika süre verilmektedir. Fizik, Kimya ve Biyoloji testleri için ayrı soru kitapçığı ve ayrı süreler verilmekte, Cevap kâğıdı üç test için ortak olacak şekilde kullanılmaktadır. Not: Az da olsa YGS konularından soru gelebilmektedir.

LYS-3 (TÜRK EDEBİYATI – COĞRAFYA-1) 56 Türk Edebiyatı + 24 Coğrafya-1 -56 Türk Edebiyatı sorusuna 85 dakika -24 Coğrafya–1 sorusuna 35 dakika Toplam 80 soruya 120 dakika süre verilmektedir. Türk Edebiyatı testi ile Coğrafya -1 testi için ayrı soru kitapçıkları ve ayrı süreler verilmektedir. Cevap kağıdı, iki test için ortak olacak şekilde kullanılmaktadır. Not: Edebiyat-Coğrafya Sınavındaki Coğrafya-1 soruları, coğrafya dersi öğretim programında belirtilen 9. sınıf kazanımlarının tamamı ile 10, 11 ve 12. sınıflarda haftada 2 saat okutulan ortak coğrafya dersi kazanımlarıyla sınırlı olacaktır.

LYS-4 (SOSYAL BİLİMLER-2) 44 Tarih + 14 Coğrafya–2 + 24 Felsefe Grubu (8 Psikoloji, 8 Sosyoloji, 8 Mantık) + 8 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi -44 Tarih sorusuna 65 dakika -14 Coğrafya-2 sorusuna 20 dakika -32 Felsefe Grubu ve Din Kültürü ahlak Bilgisi sorusuna 50 dakika Toplam 90 soruya 135 dakika süre verilmektedir. Tarih, Coğrafya, Felsefe ve Din Kültürü Ahlak Bilgisi grubu testleri için ayrı soru kitapçıkları ve ayrı süreler verilmektedir. Cevap kağıdı, üç test için ortak olacak şekilde kullanılmaktadır. Not: Coğrafya-2 testindeki sorular Türkçe-Matematik alanında okutulan coğrafya dersinin konularıyla sınırlı olacaktır. Yani öğrenciler tüm lise coğrafya müfredatından sorumludur.

LYS-5 (YABANCI DİL) Yabancı Dil Sınavı İngilizce, Almanca, Fransızca derslerinden yapılmaktadır. Adaylar bunlardan sadece birine girilebilirler. Her dil için soru sayısı 80, süresi 120 dakikadır. Sözcük Bilgisi ve Dil bilgisi 20 soru Çeviri 12 Soru Okuduğunu Anlama 48 soru Yabancı dil testi için tek soru kitapçığı ve tek cevap kağıdı kullanılmaktadır.

LYS PUAN TÜRLERİ -Sınav sonucunda öğrenciler girdikleri testlere göre şu puanlara sahip olmaktadır. (SAYISAL) (EA) (SÖZEL) (YABANCI DİL) MF-1 TM-1 TS-1 DİL-1 MF-2 TM-2 TS-2 DİL-2 MF-3 TM-3 DİL-3 MF-4 -Bu puanlar hesaplanırken testlerin ağırlıkları farklıdır. Örneğin: MF–1 de Biyoloji testinin katsayısı ile MF–3 de Biyoloji testinin katsayısı çok farklı olacaktır. Ayrıntılı bilgi aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

MF (SAYISAL) PUAN TÜRLERİ TM (EŞİT AĞIRLIK) PUAN TÜRLERİ TS (SÖZEL) PUAN TÜRLERİ YABANCI DİL (DİL) PUAN TÜRLERİ PUAN TÜRLERİNE GÖRE

LYS’DE ÇÖZÜLECEK TESTLER: MATEMATİK - FEN PUANI (MF): LYS-1 (Matematik - Geometri) LYS-2 (Fizik – Kimya - Biyoloji) testlerini TÜRKÇE - MATEMATİK PUANI (TM) : LYS-1 (Matematik - Geometri) LYS-3 (Türk Edebiyatı - Coğrafya-1) testlerini TÜRKÇE – SOSYAL PUANI (TS): LYS-3 (Türk Edebiyatı - Coğrafya-1) LYS-4 (Tarih - Coğrafya-2 - Felsefe Grubu - Din Kültürü Ahlak Bilgisi) testlerini YABANCI DİL PUANI (DİL) : LYS-5 (İngilizce – Almanca - Fransızca) testlerini çözecektir.

LYS TESTLERİNİN LYS PUANLARINA KATKISI NE KADAR ? LYS testlerinin LYS puan türlerine katkısı en fazla %60 (*300 puan)’dır.

* Uyarı: LYS Ham Puanları 100–500 puan arasında değişmektedir (Okul puanı da bu ham puanın üstüne eklenerek yerleştirme puanları ortaya çıkmaktadır). Bu 300 ham puan LYS testlerinden alınabilecek en fazla puandır. Diğer kalan 200 puan YGS testlerinden alınabilmektedir.

* İlgili LYS testlerinin MF–1 puan türüne getirdiği %60 lık etkiyi (300 puanlık) bir örnek göstererek açıklayalım. MF–1 puan türünün oluşmasında %60 pay oluşturan LYS testleri LYS–1 (Matematik) ve LYS–2 (Fen Grubu) testleridir. Bu testlerin %60 lık etkisinin dağılımı aşağıdaki gibidir.

Matematik %26 (LYS–1 sınavındaki 50 matematik) Geometri %13 (LYS–1 sınavındaki 30 geometri) Fizik %10 (LYS–2 sınavındaki 30 fizik) Kimya % 6 (LYS–2 sınavındaki 30 kimya) Biyoloji % 5 (LYS–2 sınavındaki 30 biyoloji) 26+13+10+6+5= %60 Görüldüğü üzere %60 lık etkide LYS–1 sınavının etkisi toplamda %39 iken, LYS–2 sınavının etkisi toplamda %21’de kalmaktadır. Bu LYS-1 ve LYS-2 sınavlarının MF puanlarına etkisi MF-1, MF-2, MF-3 ve MF-4 puan türlerinde değişiklik göstermektedir.

 

YÖS NEDİR?

Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı (YÖS), Türkiye’deki yükseköğretim kurumlarında okumak isteyen yabancı uyruklu öğrencilerin girecekleri ve sonuçlarını bu kurumlara kabul için başvururken kullanabilecekleri bir sınavdır. Bu sınav 2010 yılına kadar Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi’nce (ÖSYM) yapılmaktaydı, aynı yıl içerisinde ve 2011 yılında alınan kararlarla Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavlarını T.C. üniversiteleri kendi bünyelerinde düzenlemektedirler.